Handel w Czechach
Wprowadzenie. Pojęcie handlu. Rodzaje handlu. Działalności nieuznawane za działalność handlową.
Działalność gospodarcza prowadzona przez osoby fizyczne i prawne jest na terenie Czech regulowana Ustawą o prowadzeniu działalności gospodarczej i jej załącznikami (Živnostenský zákon, plným názvem zákon č. 455/1991 Sb., o živnostenském podnikání). Poniżej dokładne streszczenie aspektów prowadzenia działalności gospodarczej, określenie warunków potrzebnych do prowadzenia działalności gospodarczej. kwalifikacji i pozwoleń ( zgłoszenia, licencji, koncesji) potrzebnych do prowadzenia niektórych działalności.
Wprowadzenie
Kwestie związane z działalnością handlową, tj. ogólnie pojęcie handlu, jego rodzaje, warunki prowadzenia działalności handlowej, przeszkody w jego prowadzeniu i inne powiązane kwestie, reguluje ustawa o licencjonowaniu handlu(ustawa nr 455/1991 Dz.U., o działalności w zakresie zezwoleń na prowadzenie działalności handlowej, z późniejszymi zmianami). Ustawa ta została przyjęta w listopadzie 1991 r., weszła w życie 1 stycznia 1992 r. i była wielokrotnie zmieniana w okresie jej obowiązywania.
Ustawa o licencjonowaniu handlu zawiera pięć załączników, w których publikowane są wykazy poszczególnych czynności handlowych. Są to handel rzemieślniczy, handel regulowany, handel koncesjonowany, handel niekwalifikowany. Wykaz działalności handlowych, których wykonywanie przedsiębiorca jest zobowiązany zapewnić wyłącznie osobom fizycznym spełniającym kwalifikację zawodową, oraz kwalifikacje zawodowe do wykonywania tych czynności. Treść poszczególnych działalności handlowych określa dekret rządowy nr 278/2008 Dz.U., w sprawie treści poszczególnych działalności handlowych, z późniejszymi zmianami.
Nowości w handlu czyli możliwość prowadzenia działalności handlowej dla małoletnich w Czeskiej Republice.
Wraz ze wejściem w życie ustawy nr 89/2012 Dz.U., Kodeksu cywilnego, z późniejszymi zmianami (zwanej dalej "Kodeksem cywilnym"), od 1 stycznia 2014 r., małoletni mają zupełnie nową możliwość rozpoczęcia własnej działalności handlowej bez konieczności korzystania z odpowiedzialnego pełnomocnika, jak dotychczas. Zgodnie z prawem małoletni mają możliwość zwrócenia się do swojego przedstawiciela ustawowego o wyrażenie zgody na prowadzenie przez nich samodzielnej działalności, a zgoda ta musi zostać potwierdzona przez sąd. Artykuł 33 kodeksu cywilnego stanowi, że nawet małoletni może prowadzić działalność na własny rachunek. Działalność handlową mogą zatem prowadzić osoby poniżej 18 roku życia, które nie osiągnęły pełnej zdolności do czynności prawnych i zdolności do samodzielnego działania. Oprócz Kodeksu cywilnego nadal obowiązują jednak inne przepisy prawne, które ograniczają dolną granicę wykonywania pracy. W takim przypadku wiek nigdy nie może być mniejszy niż 15 lat. Jednak tych młodych przedsiębiorców nie ma wielu, według danych statystycznych Ministerstwa Przemysłu i Handlu Republiki Czeskiej, od 2014 r. było ich zaledwie kilkudziesięciu. Przede wszystkim małoletni z zamiarem prowadzenia samodzielnej działalności handlowej musi uzyskać zgodę swoich przedstawicieli ustawowych. Są to najczęściej rodzice, od których oczekuje się, że będą w stanie oszacować zdolności swojego dziecka i prawidłowo ocenić, czy wnioskodawca ma odpowiednie warunki wstępne dla swoich intencji. Drugim krokiem będzie potwierdzenie decyzji przedstawiciela ustawowego przez sąd, w przypadku gdyby przedstawiciel ustawowy przecenił możliwości małoletniego. Tak więc sąd będzie służył jako rodzaj korektora w tej sprawie. Właściwość miejscową organów, które rozstrzygną tę kwestię, określa miejsce zamieszkania małoletniego wnioskodawcy. Jeśli wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, małoletni może ubiegać się o zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej bez żadnych ograniczeń. W związku z tym małoletni nie będzie ograniczony w wykonywaniu tych czynności, które są niezbędne do zarządzania własną działalnością.
Pojęcie handlu w Czechach.
Handel można zdefiniować podobnie do działalności ogólnej, tj. jako ciągłą działalność prowadzoną samodzielnie, we własnym imieniu, na własną odpowiedzialność, w celu osiągnięcia zysku. Różnica między działalnością ogólną, w rozumieniu kodeksu cywilnego, a handlową polega na tym, że aby działalność była działalnością handlową, musi spełniać warunki określone w ustawie o licencjonowaniu handlu. Definicja handlu jest zatem węższa niż definicja działalności handlowej w ogóle. Aby chodziło o handel, muszą być spełnione następujące cechy jednocześnie:
a) musi to być działalność ciągła,
b) czynność ta musi być wykonywana niezależnie,
c) działalność musi być prowadzona przez przedsiębiorcę pod własnym nazwiskiem,
d) przedsiębiorca wykonuje czynność na własną odpowiedzialność,
e) celem tej działalności jest osiągnięcie zysku (jednak faktyczne osiągnięcie zysku nie jest warunkiem, warunkiem jest jedynie intencja przedsiębiorcy osiągnięcia zysku),
f) przedsiębiorca spełnia warunki określone w ustawie o licencjonowaniu handlu.
Ustawa o licencjonowaniu handlu określa warunki zarówno w pozytywnym znaczeniu tego słowa, jak opisano powyżej, jak i w negatywnym znaczeniu tego słowa, tj. tego, co nie jest uważane za działalność handlową. Działalności, które poza tym spełniają warunki handlu, ale nie są uznawane za handel, są wyczerpująco zdefiniowane w sekcji 3 ustawy o licencjonowaniu handlu. Ich pełna lista znajduje się na końcu artykułu.
Na przykład działalność lekarzy, prawników, doradców podatkowych, wynajem nieruchomości, mieszkań i lokali niemieszkalnych i innych nie jest uważana za handel. Inne rodzaje działalności, które wykazują cechy wymienione powyżej w wykazie i nie są wyłączone z zakresu ustawy o licencjonowaniu handlu, można zatem uznać za działalność handlową.
Prawo ma zastosowanie zarówno do osób fizycznych, jak i prawnych. Handel to zatem nie tylko prowadzenie tzw. drobnej działalności przez osobę fizyczną, jak to się czasem błędnie rozumie.
Jeden przedsiębiorca może wtedy prowadzić więcej czynności handlowych, ale warunkiem jest, aby posiadał odpowiednią licencję handlową dla każdej z nich.
Ogólne warunki prowadzenia handlu w Republice Czeskiej.
Aby osoba zainteresowana mogła prowadzić działalność handlową, konieczne jest, oprócz innych wymogów określonych dla wybranego rodzaju działalności, spełnienie ogólnych warunków prowadzenia działalności handlowej, które są zawarte w art. 6 ustawy o licencjonowaniu handlu. Te podstawowe warunki obejmują:
a) niekaralność
b) pełna zdolność do czynności prawnych (może zostać zastąpiona zgodą sądu na zgodę przedstawiciela ustawowego małoletniego).
Osoba nie jest uważana za osobę niekaralną, jeżeli była skazana prawomocnym wyrokiem za:
a) przestępstwo popełnione umyślnie, jeżeli przestępstwo to zostało popełnione w związku z przedsiębiorstwem lub przedmiotem działalności, o które się ubiega lub które zgłasza, chyba że uznaje się, że nie została skazana.
Niekaralność zgodnie z § 6 ust. 3 ustawy o licencjonowaniu handlu dla obywateli Republiki Czeskiej stanowi wyciąg z rejestru karnego, w przypadku osób będących obywatelami innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, dokumenty zgodnie z § 46 ust. 1 punkt. a) Ustawy o licencjonowaniu handlu, a w przypadku osób, które nie są obywatelami Republiki Czeskiej lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, dokumenty zgodnie z § 46 ust. 1 punkt. b) ustawy o licencjonowaniu handlu oraz wyciągu z rejestru karnego, chyba że dotyczy to osób posiadających zezwolenie na pobyt stały w Republice Czeskiej; te dokładają swoją niekaralność tak samo jak obywatele Republiki Czeskiej.
Urząd ds. Zezwoleń na prowadzenie działalności handlowej jest uprawniony do występowania o wyciąg z rejestru karnego zgodnie ze szczególnym przepisem prawnym. Wniosek o wydanie wypisu z rejestru karnego oraz wyciągu z rejestru karnego składa się w formie elektronicznej w sposób umożliwiający dostęp zdalny.
Obywatel Unii Europejskiej jest następnie zdefiniowany w art. 70 ustawy o licencjonowaniu handlu. Za obywatela Unii Europejskiej uważa się również:
a) obywatela innego umownego państwa Porozumienia o Europejskim Obszarze handlowym oraz obywatel Federacji Szwajcarskiej,
b) członka rodziny obywatela Unii Europejskiej lub osoby, o której mowa w lit. a),
c) osobę posiadającą zezwolenie na pobyt stały w Republice Czeskiej oraz członka jej rodziny,
d) obywatela państwa trzeciego, któremu przyznano status rezydenta długoterminowego w Republice Czeskiej lub innym państwie członkowskim Unii Europejskiej,
e) obywatela państwa trzeciego, któremu przyznano dokument pobytowy w celu prowadzenia badań naukowych w Republice Czeskiej lub innym państwie członkowskim Unii Europejskiej,
f) członka rodziny osoby, o której mowa w lit. d) lub e), która uzyskała zezwolenie na pobyt długoterminowy w Republice Czeskiej,
g) obywatela państwa trzeciego, któremu udzielono dokumentu pobytowego w Republice Czeskiej lub innym państwie członkowskim Unii Europejskiej w celu odbywania studiów, udziału w wymianie młodzieży szkolnej, szkoleniu bez wynagrodzenia lub wolontariacie,
h) obywatela państwa trzeciego, który jest ofiarą handlu ludźmi lub otrzymał pomoc w związku z nielegalną imigracją i który współpracuje z odpowiednimi organami, jeżeli przebywał na terytorium Republiki Czeskiej lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, któremu zezwolono na pobyt w tym celu),
i) posiadacza niebieskiej karty Unii Europejskiej.
Konieczne jest, aby osoba zamierzająca prowadzić działalność handlową nie napotykała żadnej z przeszkód w prowadzeniu handlu. Artykuł 8 samej ustawy o licencjonowaniu handlu wymienia następujące sytuacje jako przeszkody w prowadzeniu działalności handlowej:
a) Upadłość majątku osoby fizycznej lub prawnej; W takim przypadku handel nie może być prowadzony od dnia sprzedaży zakładu jedyną umową w ramach monetyzacji podstawy upadłości lub od dnia uprawomocnienia się postanowienia, którym sąd zakończył eksploatację zakładu, lub od dnia określonego w niniejszej decyzji jako data zakończenia eksploatacji zakładu.
b) Wniosek o ogłoszenie upadłości został oddalony, ponieważ majątek dłużnika był niewystarczający do pokrycia kosztów postępowania upadłościowego lub ponieważ majątek dłużnika był całkowicie niewystarczający do zaspokojenia wierzycieli.
c) Osoba fizyczna lub prawna została skazana na karę lub sankcję pozbawienia możliwości prowadzenia działalności w tej dziedzinie.
d) Osoba fizyczna lub prawna nie może prowadzić tej samej działalności handlowej przez okres 3 lat od daty wejścia w życie decyzji o unieważnieniu licencji handlowej na warunkach określonych w ustawie.
Te warunki prawne to:
a) osoba fizyczna lub prawna, której licencja na prowadzenie działalności handlowej została cofnięta zgodnie z § 58 ust. 2 lub 3,
b) osoba fizyczna lub prawna, która była członkiem organu statutowego osoby prawnej w czasie, gdy powstały fakty, które doprowadziły do unieważnienia licencji handlowej zgodnie z § 58 ust. 2 lub 3 tej osoby prawnej; nie dotyczy to sytuacji, gdy osoba fizyczna lub prawna, która była członkiem organu ustawowego, udowodni, że dołożyła wszelkich starań, aby zapobiec naruszeniu obowiązku prawnego, który doprowadził do unieważnienia licencji handlowej,
c) osoba prawna, której organem statutowym jest osoba fizyczna lub prawna, której cofnięto zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej zgodnie z § 58 ust. 2 lub 3,
d) osoba prawna, której organem statutowym jest osoba fizyczna lub prawna, która była członkiem organu statutowego osoby prawnej w chwili wystąpienia zdarzeń, które doprowadziły do unieważnienia licencji na prowadzenie działalności handlowej zgodnie z § 58 ust. 5 2 lub 3 tej osobie prawnej; Nie ma to zastosowania, jeśli osoba prawna udowodni, że członek dołożył wszelkich starań, aby zapobiec naruszeniu zobowiązań prawnych, które doprowadziły do unieważnienia licencji handlowej.
Jeżeli podmiot handlowy jest osobą prawną, ogólne warunki prowadzenia działalności handlowej muszą być spełnione przez odpowiedzialnego przedstawiciela tej osoby prawnej.
Specjalne warunki prowadzenia handlu
Szczególnymi warunkami prowadzenia działalności są kwalifikacje zawodowe lub inne wymagane przez ustawę o licencjonowaniu handlu lub innymi przepisami prawnymi. W większości przypadków jest to dokument potwierdzający wykształcenie lub długość doświadczenia w danej dziedzinie.
Szczególne warunki prowadzenia działalności handlowej określono w §§ 21 i 22 ustawy o licencjonowaniu handlu. Szczególne warunki prowadzenia handlu dla handlu regulowanego zawarte są w załączniku nr 2 do ustawy, a dla handlu licencjonowanego w załączniku nr 3.
Aby prowadzić wolny handel, wystarczy tylko spełnić ogólne warunki prowadzenia handlu, spełnienie specjalnych warunków prowadzenia handlu nie jest wymagane.
Odpowiedzialny przedstawiciel w prowadzeniu handlu.
Przedsiębiorca może prowadzić działalność handlową za pośrednictwem odpowiedzialnego przedstawiciela. Odpowiedzialnym przedstawicielem przedsiębiorcy może być wyłącznie osoba fizyczna, która pozostaje w stosunku umownym z przedsiębiorcą. Taka osoba jest wówczas odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie handlu i przestrzeganie odpowiednich przepisów prawnych. Odpowiedzialny przedstawiciel musi spełniać zarówno ogólne, jak i szczególne warunki prowadzenia działalności handlowej i nie może pełnić tej funkcji dla więcej niż czterech przedsiębiorców. Odpowiedzialnego przedstawiciela musi posiadać:
a) przedsiębiorca będący osobą fizyczną i niespełniający szczególnych warunków prowadzenia działalności handlowej,
b) przedsiębiorca będący osobą prawną dla działalności wymagających spełnienia szczególnych warunków prowadzenia działalności handlowej.
Przedsiębiorca może jednak wyznaczyć odpowiedzialnego przedstawiciela nawet w przypadkach, gdy prawo tego nie wymaga. Działalności handlowe w Republice Czeskiej są podzielone na dwie grupy, a mianowicie działalności handlowe zgłoszeniowe, które są dalej podzielone na trzy grupy, oraz działalności handlowe licencjonowane. działalności handlowe zgłoszeniowe mogą być prowadzone na podstawie zwykłego powiadomienia, podczas gdy działalności handlowe licencjonowane wymagają specjalnego zezwolenia od państwa, koncesji.
Działalności handlowe zgłoszeniowe w Czechach.
Działalności handlowe zgłoszeniowe mogą odbywać się na podstawie zwykłego powiadomienia dowolnego Urzędu Handlowego. Powiadomienie o działalności nie podlega żadnej procedurze zatwierdzenia przez urząd. Jeżeli wnioskodawca spełnia wszystkie warunki określone w przepisach, Urząd handlowy dokona wpisu do rejestru handlowego w terminie 5 dni od dnia doręczenia zawiadomienia i wyda przedsiębiorcy wyciąg.
W przeciwieństwie do działalności licencjonowanych nie był stosowany tak zwany system zezwoleń do działalności zgłoszeniowych, ale taki system, w którym właściwe organy mają możliwość zakazania pewnych działań w ustawowym terminie. Jeśli nie zabronią jej w tym terminie, zgłoszona działalność jest uzasadniona. Zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej powstaje zatem w momencie zgłoszenia, a nie w momencie rejestracji w rejestrze handlowym, o ile spełnione są warunki ustawowe.
Wyjątek stanowią jednak przypadki, o których mowa w § 47 ust. 5 – W zdaniu drugim i § 47 ust. 6 i 7 ustawy o licencjonowaniu handlu. Jeżeli zatem zgłaszający nie usunie wad w wyznaczonym lub przedłużonym terminie, Urząd handlowy wszczyna postępowanie i stwierdza, że zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej nie zostało wydane w czasie zgłoszenia; W przypadku osób zgłaszających, o których mowa w § 10 ust. Zgodnie z art. 4 ustawy o licencjonowaniu handlu (zagraniczne osoby fizyczne, zagraniczne osoby prawne), Urząd handlowy uzna, że zgłaszający nie spełnił warunków do wydania zezwolenia na prowadzenie działalności handlowej.
Jeżeli zgłaszający usunie wady przed wydaniem decyzji, a Urząd handlowy stwierdzi, że warunki do wydania zezwolenia na działalność handlową zostały spełnione, postępowanie zostaje zakończone wpisem do rejestru handlowego i wydaniem wyciągu. Ponadto, jeżeli zgłaszający nie spełnia warunków określonych w ustawie o licencjonowaniu handlu, Urząd handlowy wszczyna postępowanie i stwierdza, że zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej nie zostało utworzone w wyniku zgłoszenia. W przypadku zgłoszenia osoby w trybie § 10 ust. Zgodnie z art. 4 ustawy o licencjonowaniu handlu Urząd handlowy stwierdza, że zgłaszający nie spełnił warunków do ustanowienia zezwolenia na prowadzenie działalności handlowej.
Ostatnim wymienionym wyjątkiem są przypadki, w których dotyczy on oświadczenia zagranicznej osoby fizycznej, która jest również zobowiązana do przedłożenia dokumentu pobytowego zgodnie z § 5 ust. 5. Zgodnie z art. 5 ustawy o licencjonowaniu handlu, w którym wykazano, że wszystkie warunki zostały spełnione, z wyjątkiem warunku zezwolenia na pobyt, Urząd handlowy wydaje cudzoziemcowi osobie fizycznej wyciąg do celów postępowania w sprawie dokumentu pobytowego z danymi zgodnie z § 47 ust. 2 ustawy o licencjonowaniu handlu, z wyjątkiem danych, o których mowa w lit. e).
Prawo do prowadzenia działalności handlowej powstaje dla tej osoby w dniu złożenia dokumentu potwierdzającego udzielenie wizy długoterminowej lub zezwolenia na pobyt długoterminowy w Urzędzie handlowym, w którym zgłoszono transakcję. Jeżeli zagraniczna osoba fizyczna nie spełnia ogólnych i szczególnych warunków prowadzenia działalności handlowej, Urząd handlowy uzna, że zgłaszający nie spełnił warunków do ustanowienia zezwolenia na prowadzenie działalności handlowej.
Wyciąg z rejestru handlowego służy obecnie jedynie jako dowód, że dana osoba fizyczna lub prawna uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej. Zgłoszenie działalności jest prostszym sposobem uzyskania licencji handlowej.
Zgodnie z § 47 ust. Art. 10 ustawy o licencjonowaniu handlu stanowi, że jeżeli Urząd handlowy stwierdzi, że wpis do rejestru handlowego został dokonany z naruszeniem prawa, wszczyna postępowanie w sprawie unieważnienia licencji na prowadzenie działalności handlowej. Kończy postępowanie dokonując nowego wpisu i wydaje nowy wyciąg lub decyzję o unieważnieniu licencji na prowadzenie działalności handlowej.
Działalności handlowe zgłoszeniowe są podzielone na trzy grupy, w tym działalności handlowe rzemieślnicze, działalności handlowe regulowane i działalności handlowe niekwalifikowane. W przypadku dwóch pierwszych, tj. działalności rzemieślniczej i regulowanej, oprócz warunków ogólnych ustanawia się również warunek kompetencji zawodowych, podczas gdy kompetencje zawodowe nie są wymagane w przypadku działalności niekwalifikowanych.
Działalności rzemieślnicze w Czechach.
Działalności rzemieślnicze to działalności wymienione w załączniku nr 1 do ustawy o licencjonowaniu handlu. Przykłady obejmują kowalstwo, stolarstwo, malarstwo, zegarmistrzostwo i inne działania. Są to działalności, dla których prowadzenia konieczne jest spełnienie ogólnych wymogów określonych przez prawo, ale także posiadanie określonych kwalifikacji zawodowych. Zgodnie z przepisami art. 21 ustawy o licencjonowaniu handlu potwierdza to dokument zawierający:
a) prawidłowe ukończenie szkoły średniej z certyfikatem VET w odpowiedniej dziedzinie edukacji,
b) prawidłowe ukończenie szkoły średniej egzaminem maturalnym w odpowiedniej dziedzinie edukacji lub z przedmiotami szkolenia zawodowego w danej dziedzinie,
c) prawidłowe ukończenie wyższego wykształcenia zawodowego w odpowiedniej dziedzinie edukacji,
d) prawidłowe ukończenie kształcenia uniwersyteckiego na odpowiednim kierunku programów studiów i kierunkach studiów,
e) uznanie kwalifikacji zawodowych wydanych przez organ uznaniowy zgodnie z ustawą o uznawaniu kwalifikacji zawodowych, lub
f) nabycie wszystkich kwalifikacji zawodowych określonych dla danego zawodu w Krajowym Systemie Kwalifikacji.
Obywatel Republiki Czeskiej lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej może również wykazać się kwalifikacjami zawodowymi za pomocą dokumentów potwierdzających kwalifikacje zawodowe poświadczające, że wykonywał pracę w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej przez okres określony w § 7 ust. 5 ustawy o licencjonowaniu handlu.
Dokumenty potwierdzające kwalifikacje zawodowe zgodnie z art. 21 ustawy o licencjonowaniu handlu można zastąpić dokumentami dotyczącymi:
a) prawidłowego ukończenia szkoły średniej z certyfikatem VET w pokrewnej dziedzinie edukacji i dokumentem potwierdzającym roczne doświadczenie w tej dziedzinie,
b) prawidłowego ukończenia szkoły średniej egzaminem maturalnym z pokrewnej dziedziny edukacji i świadectwem rocznego doświadczenia w tej dziedzinie,
c) prawidłowego ukończenia szkoły wyższej w pokrewnej dziedzinie kształcenia oraz udokumentowanie rocznego doświadczenia w tej dziedzinie,
d) prawidłowego ukończenia studiów wyższych w odpowiedniej pokrewnej dziedzinie programów studiów i kierunków studiów,
e) prawidłowego ukończenia przekwalifikowania do odpowiedniej działalności zawodowej, wydanego przez instytucję akredytowaną na mocy przepisów szczególnych lub przez instytucję akredytowaną przez Ministerstwo Edukacji, Młodzieży i Sportu lub przez Ministerstwo, do którego kompetencji należy sektor, do którego należy handel, oraz dowód rocznego doświadczenia w tej dziedzinie, lub
f) absolwowania sześciu lat doświadczenia w tej dziedzinie.
Działalności handlowe regulowane w Czeskiej Republice.
Działalności regulowane są wymienione w drugim załączniku do ustawy o licencjonowaniu handlu, obejmują one np. produkcję maszyn i urządzeń, ich naprawy i profesjonalny montaż, produkcję chemiczną, produkcję i przetwórstwo paliw itp. Również w przypadku tego rodzaju handlu wystarczy zgłosić je do dowolnego Urzędu handlowego.
Oprócz ogólnych warunków konieczne jest również w przypadku działalności regulowanych spełnienie warunku kompetencji zawodowych . W przypadku działalności regulowanych potwierdzają to również dokumenty określone w załączniku nr 2 do ustawy o licencjonowaniu handlu lub zgodnie ze szczególnymi regulacjami prawnymi określonymi w niniejszym załączniku.
Obywatel Republiki Czeskiej lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej może udowodnić kwalifikacje zawodowe poprzez wydanie świadectwa uznania kwalifikacji zawodowych wydanego przez uprawniony organ zgodnie z ustawą o uznawaniu kwalifikacji zawodowych.
Działalność niekwalifikowana w Czechach.
Istnieje tylko jedna niekwalifikowana działalność, a mianowicie produkcja, handel i usługi niewymienione w załącznikach 1 do 3 ustawy o licencjonowaniu handlu. Natomiast działalność niekwalifikowana obejmuje wówczas 80 pól działalności, które są wymienione w załączniku nr 4 do tej ustawy, z których przedsiębiorca wybiera te pola, które są mu potrzebne do prowadzenia działalności.
Jest to działalność uprawniająca do wykonywania czynności, do wykonywania których ustawa o licencjonowaniu handlu nie wymaga dowodu jakichkolwiek kwalifikacji zawodowych lub innych. Aby uzyskać licencję handlową na niekwalifikowaną działalność handlową, muszą być spełnione tylko ogólne warunki prowadzenia handlu. Prowadzenie działalności niekwalifikowanej jest zatem najłatwiejszym sposobem prowadzenia działalności handlowej, dzięki brakowi udowodnienia kwalifikacji zawodowych lub innych.
Działalności handlowe licencjonowane w Czeskiej Republice.
Działalności handlowe licencjonowane mogą być prowadzone, jak sama nazwa wskazuje, po udzieleniu specjalnej licencji na prowadzenie działalności, tzw. koncesji. Ustawa nie zawiera terminu, w którym Urząd handlowy musi podjąć decyzję o udzieleniu koncesji; Urząd handlowy może w szczególności zasięgać opinii innych organów administracji państwowej w toku postępowania o udzielenie koncesji.
W odniesieniu do art. 52 ustawy o licencjonowaniu handlu, organ administracji państwowej jest zobowiązany do wydania opinii w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku (jeżeli opinia tego organu jest konieczna), a Urząd handlowy jest związany tą opinią przy podejmowaniu decyzji. Jeżeli osoba spełnia wszystkie wymogi i koncesja jest jej udzielona, Urząd handlowy dokonuje wpisu do rejestru handlowego w terminie 5 dni od dnia uprawomocnienia się decyzji o udzieleniu licencji i wydaje przedsiębiorcy wyciąg z niego.
Zezwolenie na prowadzenie działalności licencjonowanej wchodzi w życie dopiero w dniu wejścia w życie decyzji o udzieleniu koncesji. Wykaz czynności wykonywanych w ramach działalności licencjonowanej zawarty jest w załączniku nr 3 do ustawy o licencjonowaniu handlu. Te działalności handlowe obejmują działania, w których regulowaniu państwo jest szczególnie zainteresowane, np. produkcja, modyfikacja i wypożyczanie broni i amunicji, materiałów wybuchowych, badania pirotechniczne, działania w zakresie wymiany itp.
Aby prowadzić działalności handlowe licencjonowane, wnioskodawca musi spełnić ogólne wymagania, a także udowodnić kompetencje zawodowe do wykonywania danych działalności. Podobnie jak w przypadku działalności handlowych regulowanych, kompetencje zawodowe wykazuje się również w sposób określony w załączniku nr 3 do ustawy o licencjonowaniu handlu.
Obywatel Republiki Czeskiej lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej może również udowodnić kwalifikacje zawodowe za pomocą dokumentu o uznaniu kwalifikacji zawodowych wydanego przez organ uprawniony zgodnie z ustawą nr 18/2004 Dz.U. o uznawaniu kwalifikacji zawodowych.
Wygaśnięcie licencji handlowej w Czeskiej Republice.
Licencja handlowa wygasa w przypadku wystąpienia któregokolwiek z następujących faktów wymienionych wyczerpująco w ustawie:
a) po śmierci przedsiębiorcy, jeżeli handel nie jest kontynuowany przez spadkobierców lub zarządcę spadku lub syndyka;
b) zaniknięciem osoby prawnej (chyba że dotyczy to przekształcenia spółki lub spółdzielni),
c) upływem okresu, jeżeli zezwolenie zostało wydane na czas określony (jednakże prawo do prowadzenia działalności handlowej nie wygasa, jeżeli przed upływem tego okresu zostanie należycie powiadomione i udokumentowane, że handel będzie nadal prowadzony),
d) wykreśleniem z rejestru handlowego osoby zagranicznej obowiązkowo wpisanej do rejestru handlowego lub przedmiotu jej działalności,
e) jeżeli tak stanowi szczególny przepis prawny,
f) decyzją Urzędu handlowego o unieważnieniu zezwolenia na prowadzenie działalności handlowej.
Kontynuacja działalności handlowej po śmierci przedsiębiorcy.
Na podstawie przepisów art. 13 ustawy o licencjonowaniu handlu, w przypadku śmierci przedsiębiorcy, możliwe jest kontynuowanie działalności handlowej na warunkach określonych w ust. 2-5 do czasu zakończenia postępowania spadkowego. Uprawnieni do tego są:
1. zarządca spadku lub, jeżeli jest on odpowiedzialny za zarządzanie spadkiem, wykonawca testamentu;
2. spadkobiercy ustawowi, jeżeli nie ma spadkobierców testamentowych;
3. spadkobiercy testamentowi i pozostający przy życiu małżonek lub partner, nawet jeżeli nie jest spadkobiercą, jeżeli jest współwłaścicielem majątku wykorzystywanego do prowadzenia działalności handlowej;
4. syndyk powołany przez sąd na podstawie szczególnego przepisu prawa, jednak nie później niż do zakończenia postępowania upadłościowego, oraz syndyk likwidacyjny,
5. pozostający przy życiu małżonek lub partner spełniający warunek określony w lit. c), jeżeli spadkobiercy nie kontynuują handlu, lub
6. powiernik, jeżeli przedsiębiorstwo zostało umieszczone w funduszu powierniczym w drodze nabycia po śmierci.
Zawieszenie działalności handlowej.
Zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej może również zostać wypowiedziane na podstawie decyzji o zawieszeniu wydanej przez Urząd handlowy. Urząd handlowy zawsze unieważnia zezwolenie handlowe, jeżeli:
a) przedsiębiorca nie spełnia już warunku zdolności do czynności prawnych lub niekaralności; w imieniu przedsiębiorcy, dla którego nie jest spełniony warunek zdolności do czynności prawnych, działalność handlową może prowadzić jego przedstawiciel ustawowy za zgodą sądu,
b) istnieją przeszkody w prowadzeniu działalności handlowej zgodnie z § 8, chyba że jest to przeszkoda zgodnie z § 8 ust. 8. 5 dla działalności niekwalifikowanych,
c) sam przedsiębiorca o to poprosi,
d) przedsiębiorca nie udowodni przyczyny prawnej korzystania z lokalu zgodnie z § 31 ust. 2 ustawy o licencjonowaniu handlu.
Urząd handlowy może unieważnić zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej nawet wówczas, gdy przedsiębiorca poważnie naruszy warunki określone w zezwoleniu lub koncesji na prowadzenie działalności handlowej, w ustawie o licencjonowaniu handlu lub w innych przepisach prawa, lub jeżeli przedsiębiorca nie prowadził działalności handlowej dłużej niż 4 lata i nie ogłosił przerwania działalności.
Przerwanie działalności handlowej
Licencja na prowadzenie działalności handlowej może również zostać przerwana, jeśli u przedsiębiorcy zajdzie taka potrzeba. Jeżeli przedsiębiorca zawiadomi Urząd handlowy o przerwaniu prowadzenia działalności handlowej, prowadzenie działalności zostaje przerwane w dniu doręczenia zawiadomienia o przerwaniu działalności do Urzędu handlowego lub w późniejszym terminie określonym w zawiadomieniu i kończy się w dniu określonym w zawiadomieniu; Jeżeli licencja handlowa jest ograniczona do określonego czasu, prowadzenie działalności handlowej może zostać przerwane najpóźniej na okres ważności danej licencji.
W okresie przerwy w prowadzeniu działalności handlowej przedsiębiorcy podlegają obowiązkom nałożonym niniejszą ustawą, z wyjątkiem obowiązków określonych w § 31 ust. 2, które dotyczą oznaczenia przedmiotu, w którym mają siedzibę lub oddział, obowiązków określonych w ust. 9 i 17, w § 17 ust. 17. Zgodnie z art. 4 i 8 ustawy o licencjonowaniu handlu oraz obowiązku spełnienia warunków uzyskania kwalifikacji zawodowych lub innych, jeżeli wymaga tego niniejsza ustawa lub przepisy szczególne dotyczące prowadzenia działalności handlowej.
Przedsiębiorca jest obowiązany powiadomić pisemnie Urząd handlowy z wyprzedzeniem o kontynuacji działalności handlowej przed upływem okresu, na jaki działalność handlowa została przerwana. Możliwe jest kontynuowanie prowadzenia działalności nie wcześniej niż w dniu doręczenia zawiadomienia o kontynuacji działalności handlowej do Urzędu handlowego lub w późniejszym terminie określonym w zawiadomieniu.
Konieczne jest odróżnienie zawieszenia działalności od przerwania działalności. Podczas gdy przerwanie jest dobrowolnym działaniem przedsiębiorcy, zawieszenie jest środkiem sankcji Urzędu handlowego, który w ten sposób reaguje na niedotrzymanie lub nieprzestrzeganie zasad działalności handlowej.
Złożenie wniosku do Urzędu handlowego.
Miejskie Urzędy handlowe oraz Regionalne Urzędy handlowe funkcjonują jako tzw. centralne punkty rejestracji, czyli przyjmują nie tylko zgłoszenia przedsiębiorców dotyczące bezpośrednio działalności handlowych, ale także zgłoszenia związane z działalnościami handlowymi.
Wraz z oświadczeniem o działalności handlowej lub złożeniem wniosku o licencję w Urzędzie handlowym osoba fizyczna może również:
a) powiadamiać o rozpoczęciu działalności na własny rachunek zgodnie z ustawą regulującą organizację i przeprowadzanie zabezpieczenia społecznego;
b) złożyć wniosek o ubezpieczenie emerytalne,
c) złożyć wniosek o ubezpieczenie zdrowotne,
d) zgłosić powstanie wolnego miejsca pracy lub jego zajęciu, lub
e) złożyć zawiadomienie zgodnie z ustawą o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.
W przypadku osoby prawnej, wraz z zgłoszeniem działalności handlowej lub wnioskiem o licencję w odpowiednim Urzędzie handlowym, może ona również:
a) zawiadomić właściwy Urząd Pracy o powstaniu wolnego miejsca pracy lub jego zajęciu.
Wspólna dla osób prawnych i fizycznych jest wówczas możliwość:
a) złożyć za pośrednictwem Urzędu handlowego wniosek zawierający dane wymagane do rejestracji do celów podatku dochodowego lub drogowego,
b) złożyć wniosek zawierający powiadomienie o zmianie danych rejestracyjnych dotyczących rejestracji do celów podatku dochodowego lub podatku drogowego.
Możliwe jest również zgłoszenie działalności, złożenie wniosku o licencję lub zgłoszenie zmian w prowadzonych działalnościach w formie elektronicznej. Drogą elektroniczną można za pośrednictwem Urzędu handlowego również składać wyżej opisane wnioski do innych organów (Urząd Pracy, Czeska Administracja Zabezpieczenia Społecznego itp.). Na stronie www.rzp.cz znajduje się bezpłatny program do pobrania, który umożliwia elektroniczne wypełnienie formularza o nazwie Jednotný registrační formulář (JRF). Wypełniony formularz można podpisać podpisem elektronicznym – komunikacja przedsiębiorcy z Urzędem handlowym staje się w ten sposób w pełni elektroniczna (więcej szczegółów na temat podpisu elektronicznego znajduje się w artykule "Handel elektroniczny").
Nie jest jednak możliwe składanie wszystkich wniosków za pośrednictwem JRF, składanie wniosków o rejestrację podatkową i zgłaszanie zmian w danych rejestracyjnych w urzędach wydających zezwolenia na prowadzenie działalności handlowej można wyłącznie na formularzach Ministerstwa Finansów Republiki Czeskiej.
Nowelizacją ustawy o licencjonowaniu handlu, która weszła w życie 1 stycznia 2021 r., ustawodawca postawił warunek wykonywania określonych działalności przez osoby prawne pod warunkiem niekaralności ich beneficjentów rzeczywistych, a także członków ich organów statutowych, przedstawicieli osób prawnych w tym organie lub osób znajdujących się w pozycji zbliżonej do pozycji członka organu statutowego. W celu ułatwienia realizacji tego przepisu Ministerstwo Sprawiedliwości umożliwi Urzędowi handlowemu zdalny dostęp do danych beneficjenta rzeczywistego zgodnie z ustawą regulującą prowadzenie publicznych rejestrów osób prawnych i fizycznych. Jeżeli te osoby i organy osób prawnych nie spełniają ustawowy warunek niekaralności, stanowi to przeszkodę w prowadzeniu działalności handlowej przez osobę prawną.
Nowo ustanowiony obowiązek dotyczy rejestracji rodzaju handlu niekwalifikowanego "świadczenie usług na rzecz osób prawnych i funduszy powierniczych" oraz "świadczenie usług związanych z aktywami wirtualnymi", a ponadto, w odniesieniu do rodzaju handlu regulowanego "działalność doradców księgowych, księgowość, prowadzenie dokumentacji podatkowej". Te obszary działalności rozszerzyły istniejący wykaz w załącznikach do ustawy o licencjonowaniu handlu.
W odniesieniu do rejestracji handlu osoby prawne są zatem zobowiązane do złożenia innego dokumentu do wniosku o rejestrację działalności handlowej, który poświadczy ich strukturę własnościową (beneficjentów rzeczywistych zgodnie z ustawą o rejestracji beneficjentów rzeczywistych), a jednocześnie integralność organów statutowych i osób kontrolujących osobę prawną. Jednak nawet w tym przypadku przejawia się zasada szybkości i ekonomii postępowania, a jeśli Urząd handlowy może uzyskać dane z oficjalnych rejestrów, zrobi to.
Obowiązek udokumentowania listy beneficjentów rzeczywistych, Osoba prawna będzie zatem musiała dołączyć do zgłoszenia działalności regulowanej listę osób, które są jej beneficjentami rzeczywistymi "działalność doradców księgowych, księgowość, prowadzenie dokumentacji podatkowej" oraz, w odniesieniu do nowo rozszerzonych obszarów działalności w ramach handlu, "świadczenie usług na rzecz osób prawnych i funduszy powierniczych" oraz "świadczenie usług związanych z wirtualnym aktywem", członkami jego organu statutowego, jego przedstawicielami w tym organie lub osobami zajmującymi podobne stanowisko, jeżeli dane te nie są dostępne w rejestrze publicznym (zob. powyżej).
W przypadku niewywiązania się z obowiązku udowodnienia niekaralności tych osób, prawo przewiduje stosunkowo surową sankcję – Urząd handlowy może wszcząć postępowanie o unieważnienie licencji na prowadzenie działalności handlowej. Podmiotom prawnym przyznano jednak okres 90 dni od daty wejścia w życie zmiany na wywiązanie się z obowiązku udowodnienia niekaralności podmiotów sprawujących nad nimi kontrolę.
W związku z rozszerzeniem wykazu działalności niekwalifikowanych należy wskazać na ewentualną odpowiedzialność za przestępstwo. Zostałaby ustalona, gdyby podmiot prawny działający w jednej z nowych działalności niekwalifikowanych nie zgłosił wykonywanie takiej działalności w ciągu 60 dni od daty wejścia w życie zmiany i nadal ją wykonuje. Zgodnie z ustawą o licencjonowaniu handlu jest to jedna z wyższych sankcji, do 500 000 CZK.
Zezwolenie na prowadzenie działalności niekwalifikowanej umożliwia jej posiadaczowi prowadzenie działalności niekwalifikowanych zgodnie z załącznikiem nr 4 do ustawy o licencjonowaniu handlu. W odniesieniu do zakresu działalności polegającej na świadczeniu usług na rzecz osób prawnych i trustów oraz świadczeniu usług związanych z aktywami wirtualnymi, wymagane jest również ich zgłoszenie do Urzędu handlu.
Podgląd formularza wraz z zakresem danych znajduje się poniżej.
Działalność nieuznawana za działalność handlową zgodnie z sekcją 3 ustawy o licencjonowaniu handlu. Handlem nie jest:
1. prowadzenie działalności zastrzeżonej przez prawo dla państwa lub osoby prawnej;
2. korzystanie z chronionych prawem szczególnych wyników intelektualnej działalności twórczej, ich twórcami lub autorami,
3. zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi i prawami pokrewnymi na podstawie szczególnego przepisu prawnego,
4. restaurowanie zabytków kultury lub ich części, które są dziełami sztuk pięknych lub dziełami sztuki i rzemiosła,
5. prowadzenie badań archeologicznych.
Ponadto w zakresie ustaw szczególnych działalność tych osób fizycznych nie jest działalnością handlową:
1. lekarzy, dentystów i farmaceutów, pracowników paramedycznych w zakresie świadczenia usług zdrowotnych i naturalnych uzdrowicieli,
2. lekarzy weterynarii, innych pracowników weterynaryjnych, w tym weterynaryjnych pracowników sanitarnych oraz osób wykonujących pracę zawodową w zakresie hodowli zwierząt gospodarskich,
3. adwokaci, notariusze i zastępcy patentowi oraz komornicy;
4. rzeczoznawcy i tłumacze,
5. audytorzy i doradcy podatkowi,
6. brokerzy giełdowi,
7. mediatorzy i arbitrzy w rozstrzyganiu sporów zbiorowych oraz arbitrzy przy rozstrzyganiu sporów majątkowych,
8. urzędowo upoważnieni inżynierowie geodezji,
9. dyplomowani architekci i uprawnieni inżynierowie działający w budownictwie, którzy praktykują swoje działanie jako niezależni architekci i wolni inżynierowie,
10. upoważnieni inspektorzy wykonujący swoje działanie jako wolny zawód
11. audytorzy bezpieczeństwa ruchu drogowego,
12. mediatorzy zarejestrowanych zgodnie z ustawą o mediacji.
Działalnościami i czynnościami handlowymi nie są również:
1. działalności banków, świadczenia usług płatniczych, emisje pieniądza elektronicznego, działalność systemów płatniczych z terminem zamknięcia rozrachunku, działalność wymiany pieniędzy, działalności zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji, pośredników ubezpieczeniowych i niezależnych likwidatorów szkód, funduszy emerytalnych, towarzystw emerytalnych, spółdzielni oszczędnościowo-kredytowych, giełd towarowych, podmiotów handlowych rynków regulowanych, przedsiębiorstw inwestycyjnych i ich przedstawicieli oraz działalności osób zaangażowanych w administrację lub zarządzanie funduszem inwestycyjnym lub zagranicznym funduszem inwestycyjnym oraz działalność osób dokonujących rozrachunku działalności na papierach wartościowych, działalność osób przyjmujących i przekazujących zlecenia lub doradztwo inwestycyjne dotyczące instrumentów inwestycyjnych na warunkach określonych w ustawie szczególnej oraz ich przedstawicieli, działalność agencji ratingowych, działalność dostawców usług w zakresie udostępniania informacji, działalność akredytowanych osób zgodnie z prawem regulującym działalność na rynku kapitałowym, udzielanie i pośrednictwo w udzielaniu kredytu konsumenckiego oraz działalności akredytowanych osób zgodnie z ustawą regulującą kredyt konsumencki,
2. prowadzenie gier hazardowych,
3. działalność górnicza oraz działalność prowadzona w sposób górniczy,
4. wytwarzanie energii elektrycznej, wytwarzanie gazu, transport energii elektrycznej, transport gazu, dystrybucja energii elektrycznej, dystrybucja gazu, magazynowanie gazu, obrót energią elektryczną, obrót gazem, wytwarzanie energii cieplnej i dystrybucja energii cieplnej, które podlegają koncesji na podstawie specjalnego przepisu prawnego,
5. rolnictwo, w tym sprzedaż nieprzetworzonych produktów rolnych w celu przetworzenia lub odsprzedaży, z wyjątkiem prowadzenia działalności zawodowej w dziedzinie opieki roślinno-lekarskiej,
6. sprzedaż nieprzetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy i hodowli na małą skalę przez osoby fizyczne,
7. transport morski i rybołówstwo morskie,
8. obsługa kolei i transportu kolejowego,
9. wykonywanie czynności komunikacyjnych na podstawie szczególnego przepisu prawnego,
10. badanie, produkcja i dystrybucja farmaceutyków,
11. obchodzenie się z substancjami uzależniającymi, preparatami je zawierającymi oraz niektórymi substancjami używanymi do produkcji lub przetwarzania substancji uzależniających na podstawie przepisów szczególnych,
12. działalność upoważnionych lub akredytowanych osób i jednostek notyfikowanych w zakresie badań państwowych,
13. handel zagraniczny materiałami wojskowymi,
14. wykonywanie inspekcji pracy,
15. działalność nadawcza radiowa i telewizyjna,
16. oferowanie lub świadczenie usług mających na celu bezpośrednie zaspokojenie potrzeb seksualnych,
17. pośrednictwo pracy,
18. prowadzenie stacji kontroli pojazdów,
19. kształcenie w szkołach, placówkach przedszkolnych i szkolnych wpisanych do rejestru szkół i obiektów szkolnych, kształcenie w programach studiów licencjackich, magisterskich i doktoranckich oraz programach uczenia się przez całe życie według specjalnego przepisu prawnego,
20. obchodzenie się z wysoce niebezpiecznymi substancjami,
21. prowadzenie portów lotniczych, prowadzenie zarobkowego transportu lotniczego i prac lotniczych, świadczenie usług lotniczych oraz prowadzenie szkoleń w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego,
22. działalność organizacji utworzonych na mocy specjalnego ustawodawstwa, prowadzona zgodnie z celem, dla którego zostały utworzone,
23. wykonywanie ochrony socjalnej i prawnej dzieci przez osoby prawne i fizyczne, jeżeli powierzono im wykonywanie ochrony socjalnej i prawnej dzieci na podstawie szczególnego przepisu prawa,
24. poszukiwanie, badanie i eksploatacja zasobów mineralnych z dna morskiego i oceanicznego oraz jego podglebia poza granicami jurysdykcji krajowej,
25. prowadzenie cmentarzy,
26. działalność autoryzowanych firm pakujących zgodnie ze specjalnym przepisem prawnym,
27. zarządzanie czynnikami biologicznymi i toksynami wysokiego ryzyka,
28. prowadzenie ogrodów zoologicznych na podstawie zezwolenia wydanego przez Ministerstwo Środowiska,
29. archiwistyka,
30. świadczenie usług socjalnych na podstawie szczególnego przepisu prawnego,
31. działalność osób upoważnionych do weryfikacji osiągnięcia kompetencji zawodowych wymaganych do uzyskania świadectwa kwalifikacji zawodowych zgodnie z ustawą specjalną,
32. wynajem nieruchomości, mieszkań i lokali niemieszkalnych,
33. wynajem nieruchomości, mieszkań i lokali niemieszkalnych,
34. udzielanie świadczeń zdrowotnych,
35. wykonywanie profesjonalnej działalności roślinno-lekarskiej zgodnie ze szczególnym przepisem prawnym,
36. prowadzenie usług pocztowych i zagranicznych usług pocztowych na podstawie specjalnego przepisu prawnego.